Τιλάπια

    Τιλάπια

   Oreochromis  aureus [Μπλε Τιλάπια ] 

Η Τιλάπια (Oreochromis)  έφτασε στην Κύπρο το 1976 μετά από εισαγωγή της από εκτροφείο του Ισραήλ . Τότε είχαν  εισαχθει  από το Τμήμα Αλιειας άτομα του είδους Oreochromis  aureus [Μπλε Τιλάπια ] , και άτομα του είδους Oreochromis niloticus [ Τιλάπια του Νείλου ]

 Η φυσική διασπορά της Μπλε Τιλάπιας, συνάδει αρκετά με τις καιρικές συνθήκες και το κλίμα της Κύπρου, αφού εκτός από την Βόρειο Αφρική, μπορούμε να την βρούμε και στην Μέση Ανατολή, από τον Λίβανο μέχρι το Ισραήλ, μέσα στον Ιορδάνη ποταμό και αλλού, ενώ η Τιλάπια του Νείλου, είναι σαφέστατα Αφρικανικό ψάρι που αν και υπάρχει και πάλι στο Ισραήλ, απαιτεί πιο ζεστό κλίμα. 

 

    Oreochromis niloticus [ Τιλάπια του Νείλου ]   

Παλαιότερα, η τιλάπια υπήρχε σε πάρα πολλά φράγματα, όπως του   Κούρρη ,  της Ταμασσού,  της Αραδίππου, της  Ευρέτου  και σε πολλά άλλα, αλλά σταδιακά, με το πέρασμα του χρόνου, λόγο της ευαισθησίας της στις χαμηλές θερμοκρασίες, χάθηκε από παντού, και τα τελευταία άτομα του είδους επιβίωσαν μόνο μέσα στην λίμνη του πάρκου Αθαλάσσας στην Λευκωσία και στο φράγμα Ασπρόκρεμμου στην Πάφο  

       Κατά την διάρκεια  του 2009  έγιναν μετακινήσεις του είδους  σε πολλά φράγματα, όπως αυτό της Γερμασόγειας, της Καλαβασού, του Διπόταμου, των Λυμπιών  και της Άχνας.

Στα φράγματα της  Γερμασόγειας,  των Λυμπιών και της   Άχνας, δυστυχώς κάθε χειμώνα, παρατηρούνται  πολλές απώλειες από το κρύο.

                                                                                                                                                                 Μαρτιος 2012 - Νεκρές τιλάπιες στον Υδατοφράκτη Γερμασόγειας 

Από το πρώτο δεκαήμερο του  Μαΐου με την απόσυρση  των νερών σε τμήμα της Κοίτης του υδατοφράκτη Γερμασόγειας , κοντά στον δρόμο που οδηγεί στην Ακρούντα , άρχισε να παρουσιάζεται ένα παράξενο φαινόμενο.   

 
Το φαινόμενο , που δεν έιχε  ξαναπαρουσιαστεί ,δημιουργουσε στρογγυλές αβαθείς λιμνούλες μέσα στο νερό  στην περιοχή δίπλα από το παλιό γεφύρι Ακρούντας , οι οποίες με την απόσυρση των νερών παρέμεναν στην επιφάνεια της λεκάνης του Υδατοφράκτη

Μετά από έλεγχο και στήν περιοχή των Φοινικαριών και την διαπίστωση ότι και εκει εμφανίστηκε και εκεί το '' παράξενο φαινόμενο '' και  μάλιστα σε μεγαλύτερη έκταση , οι σκέψεις οδηγήθηκανστήν πιθανότητα οι κατασκεύες να ειναι δημιουργημα καπιου είδους ψαριών                                     
 
  Από πληροφορίες αλλά και απο το διαδίκτιο αντιλαμβανόμαστε ότι οι κατασκευές είναι φωλίες του ψαρίου ΤΙΛΑΠΙΑ

Από όσα διαβάζουμε το ψάρι  Τιλάπια αναπαράγεται  μεταξύ Μαρτίου και Μαΐου,  όταν η θερμοκρασία του νερού έχει φτάσει και ξεπεράσει τους 20°C.

Τα αρσενικά, τα οποία είναι ελαφρός μεγαλύτερα από τα θηλυκά, αρχίζουν πρώτα να προσεγγίζουν τις αβαθής περιοχές, όπου θα αρχίσουν τις μάχες μεταξύ τους για τα καλύτερα σημεία αναπαραγωγής.

 Η αρσενική τιλάπια θα χτίσει την φωλιά της, σκάβοντας και αφαιρώντας λάσπη από τον βυθό με το στόμα, δημιουργώντας μια λακκούβα τελείως στρογγυλή, από 10 έως 20 εκατοστά βάθος, και 60 εκατοστά διάμετρο.  

Φωλιες Τιλαπιας στα Φοινικάρια

Όσο πιο μεγάλο το αρσενικό, τόσο παραπάνω χώρο μπορεί να διεκδικήσει για να  μπορεί να χτίσει περισσότερες από μία φωλιές.

Με την ολοκλήρωση  της ετοιμασίας των φωλιών τα αρσενικά  θα πρέπει να περιμένουν για τα θηλυκά, να έρθουν και να αφήσουν τα αυγά τους μέσα στις φωλιές.

Συνήθως, αφότου επιλέξει φωλιά το θηλυκό, μετά από ένα σύντομο φλερτ, θα γεννήσει μερικές εκατοντάδες έως χιλιάδες αυγά

Μετά την εναπόθεση των αυγών, και την γονιμοποίηση τους, συμβαίνουν δύο πράγματα. Το πρώτο και πιο σύνηθες, είναι το θηλυκό, να πάρει όλα τα αυγά στο στόμα της και να φύγει μακριά, και αφότου τα μεγαλώσει μόνη της τα μικρά για δύο εβδομάδες, θα τα αφήσει και θα πάει να ξεκινήσει νέο κύκλο αναπαραγωγής, και το δευτερο είναι, αφού μπήκαν τα αυγά στην φωλιά, αυτή φυλάγετε και από τους δύο γονείς.

 Στις 3 μέρες, αφότου βγει ο γόνος από τα αυγά, τα μικροσκοπικά ψαράκια θα βρουν καταφύγιο στο στόμα της μάνας τους, από όπου θα εφορμούν για να τραφούν με ζωοπλαγκτόν και φυτοπλαγκτόν. Θα εγκαταλειφθούν από τους γονείς τους, γύρο στις δύο εβδομάδες αργότερα. Αυτή την περίοδο των δύο εβδομάδων, ο μεταβολισμός της μητέρας πέφτει εντελώς και δεν τρέφεται καθόλου αφού η μόνη της έγνοια είναι να προστατέψει τα μικρά της.

Τό ερώτημα που προκύπτει ειναι γιατί από το 2009 που τοποθετήθηκαν Τιλάπιες στόν Υδατοφράκτη , φέτος το 2014 φάνηκαν οι φωλιές τους ;
Η απάντηση που μπορεί να δωθεί και να είναι λογική είναι ότι φέτος με την ελάχιστη ροή νερου στό φράγμα , η ανάγκη για διοχετευση νερού για άρδευση και ύδρευση είναι τέτοια  που το φράγμα αδείαζει γρήγορα αποκαλύπτοντας τις φωλιές που υπό κανονικές συνθήκες θα έμεναν καλυυμμένες από νερό για μήνες   

Γενικες Πληροφορίες  

Οι τιλαπίες αυξάνονται σχετικά γρήγορα, πολλαπλασιάζονται σε ηλικία 10 – 11 μηνών όπου το μήκος τους φθάνει τα 20 εκ.(μέσο μέγεθος ωριμότητας 8-28εκ.) και το βάρος τους τα 150 γρ. 

Τα ενήλικα μπορούν να φτάσουν σε μέγεθος μέχρι τα 62 εκατοστά μήκος και 4.3 κιλά. Ζούν μέχρι 9 χρόνια ,ανέχεται σχετικά άσχημες συνθήκες νερού και μπορεί να επιβιώσει σε θερμοκρασίες από 8 μέχρι 42 °C.Τρέφεται με φυτοπλακτόν και άλγη και άλλα φύκη, είναι γενικά χορτοφάγο είδος ψαριού.